2023 жылғы 4 сәуірде Философия, саясаттану және дінтану институтының Бас директоры, ҚР ҰҒА академигі С.Т. Сейдуманов, ФСДИ ғылыми қызметкерлер тобымен "Әбу Насыр ӘЛ-ФАРАБИ ТІЛ ФИЛОСОФИЯСЫ ЖӘНЕ ФИЛОСОФИЯ ТІЛІ" атты Әл-Фараби халықаралық орталығы ұйымдастырған ІІ Халықаралық Фараби форумының 30 жылдығы аясында ұйымдастырылған  ғылыми-практикалық конференцияға қатысты. Орталық Азия, Қазақстан және бүкіл шығыс халықтарының мәдениет тарихында, әлемдік ғылым мен мәдениет тарихында ұлы ойшыл және философ-энциклопедист Әбу Насыр Мұхаммед ибн Мұхаммед ибн Тархан ибн Узлаг әл-Фараби ат-түріктер (870-950) ерекше орын алады. Әл-Фарабидің бай ғылыми-философиялық мұрасы – қазіргі Қазақстан мен әлемдік өркениеттің інжу-маржаны, қазіргі ғылымның, білім мен мәдениеттің бірегей көзі.

Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің басшылығы Халықаралық ғылыми іс-шараның ұйымдастырушысы бола отырып, отырыс басталар алдында өз қонақтарына Әл-Фараби мұражайына топтық баруды және "Әбу Насыр әл-Фараби мұрасы" кітап көрмесінің экспозициясымен танысуды ұйымдастырды. Іс-шара басталар алдында ректорат алдындағы орталық алаңда әл-Фараби ескерткішіне гүл шоқтарын қою рәсімі өткізілді. Содан кейін әл-Фараби ғылыми кітапханасының конференц-залының алдындағы фойеде оның қатысушылары үшін халық аспаптар оркестріне қатысушылардың күшімен мерекелік концерт және "Данышпан жолы", "Әл-Фараби халықаралық орталығына – 30 жыл" атты деректі фильмдердің тақырыптық көрсетілімі ұйымдастырылды.

Іс – шараны ашқан Халықаралық форумға қатысушыларға әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің Басқарма Төрағасы-ректоры Жансейіт Қансейітұлы Түймебаев құттықтау сөз сөйлеп: "Бүгінгі халықаралық Форум әл – Фараби құбылысын заманауи талдауды және терең зерттеуді талап етеді, - деп атап өтті университет басшысы. - Біздің алдымызда үлкен міндет тұр. Әл-Фараби туралы барлық ақпаратты біріктіру қажет. Тарих шежіресіне мықтап енген ұлы ойшылдың еңбектерін біз өскелең ұрпаққа беруіміз керек" деді.

Содан кейін конференцияның құрметті шетелдік қонақтарының құттықтаулары мен ресми құттықтаулары оқылды.

Осылайша, Иран Ислам Республикасының Алматыдағы Бас консулы Мухсин Фагани Фарабиді толғандырған басты мәселе дін мен философияның байланысы мен интеграциясы екенін атап өтті. "Ол ислам діні мен грек даналығы арасында қайшылық жоқ деп есептеді, ал егер қайшылық болса, бұл мәселенің сыртқы көріністерімен байланысты. Өткен жылы Ислам революциясының көшбасшысы және Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың екіжақты кездесуінде әл-Фарабидің еңбектеріне зерттеулер жүргізілетін екі елдің бірлескен ғылыми комитетін құру туралы мәселе талқыланды. Бүгінде бұл идея жүзеге асырылуда", - деді Бас консул.

Форумның ашылу салтанатында Нұр-Мүбарак Египет ислам мәдениеті университетінің ректоры Мұхаммед аш-Шаххат әл-Джинди, Өзбекстанның Алматы қаласындағы Бас консулы Аброр Фатхуллаев сөз сөйледі.

Форум жұмысына ҚР Ұлттық ғылым академиясының мүшелері, Қазақстандағы шетелдік консулдықтардың, шетелдегі Әл-Фараби орталықтарының өкілдері, ғалымдар мен дипломаттар, Түркия, Нидерланды, Ресей және Өзбекстаннан келген жас ғалымдар қатысты. Халықаралық ғылыми іс-шараның негізгі мақсаты әл-Фарабидің бай мұрасы арқылы қазіргі қоғамның өркендеуінің рухани, тарихи және философиялық негіздерін түсіну болды.

Сонымен, пленарлық отырыс барысында ҚР ҒЖБМ ҒК Философия, саясаттану және дінтану институтының бас ғылыми қызметкері, философия ғылымдарының докторы, профессор, ҚР ҰҒА корреспондент-мүшесі Сейтахметова Наталья Львовна  "Әбу Насыр әл-Фарабидің шығармашылығындағы ойлау мәдениеті мен ой мәдениеті" атты баяндама жасады.

Содан кейін конференция бағдарламасы аясында, ҚР ҒЖБМ  ҒК ФСДИ Философия орталығының директоры, секциялық отырысының модераторы болған   Нұрмұратов Серік Есентайұлы "Тіл философиясы және мәдениетаралық коммуникация ерекшеліктері"   деген тақырыпта сөз сөйледі.  Осы отырыс аясында профессор С.Е. Нұрмұратов "Әбу Насыр Әлфараби философиясындағы мәдениетаралық диалог мәселесі"  атты баяндама жасады.

Секциялық отырыс барысында, ҚР ҒЖБМ ҒК Философия, саясаттану және дінтану институтының бас ғылыми қызметкері ф.ғ.д. профессор Бақытжан Меңлібекұлы Сатершинов "әл-Фараби және оның заманының лингвомәдени мәселелері" атты баяндамамен, ҚР ҒЖБМ ҒК Философия, саясаттану және дінтану институтының философия орталығының бас ғылыми қызметкері, ф.ғ.д., профессор  Аяжан Сағиқызы "Әлемнің тілдік бейнесінің ұлттық-мәдени шарттылығы" баяндамасымен және ҚР ҒЖБМ ҒК Философия, саясаттану және дінтану институтының жетекші ғылыми қызметкері, қауымдастырылған профессор Әлжан Қуаныш Ұзақбайұлы,  "Әл-Фараби "Адам және әлем" қатынастары контекстінде деген тақырыпта баяндама жасады.

Форум аясында "Әбу Насыр әл-Фарабидің мұрасы және әлемдегі психологиялық ғылымның дамуы", "әл-Фарабидің білім беру тілі: Мәдениетаралық қарым-қатынас және ұлттық болмыс контекстіндегі тұлға", "Әлеуметтану және әлеуметтік жұмыс: Білім мен зерттеулерге жаңа көзқарас", "Университеттік білім берудің болашағы" атты пікірталас алаңдары ұйымдастырылды. Қазіргі Қазақстанда: жастар дискурсы", "Қазіргі Қазақ философиясындағы прагматизм және руханият", "Философия тілі: Lingua latina - Араб аудармалары-заманауи трендтер", "Бақыт туралы философиялық дискурс", "Қоғам интеграциясындағы дін мен мәдениеттің әлеуеті", сондай-ақ "Тәуелсіз Қазақстанда саясаттанудың қалыптасуы мен дамуы", "әл-Фараби мұрасында ой мәдениетін қалыптастыру". Сонымен қатар, философиялық шығармалар байқауы, "Қазақ философиясының өзектілігі" бейнероликтер байқауы, "Сұлтан Бейбарыс: ақиқат пен аңыз" атты дөңгелек үстел отырыстары өтеді.

Ұйымдастырушылардың ойынша, Халықаралық Фараби форумы әл-Фараби мұрасын зерттейтін отандық және шетелдік ғалымдарды біріктіруге, әлемнің жетекші ғалымдарының диалогы мен серіктестігін нығайтуға арналған жаңа алаңға айналуға арналған.

ФСДИ ақпараттық-ұйымдастыру жұмысы орталығы

Центр информационно-организационной работы ИФПР